جیرفت
جیرفت شهری در استان کرمان است.این شهر مرکز شهرستان جیرفت است.
جیرفت از دو کلمۀ (جیر)و (افت) به معنی افتاده تشکیل شده است و به طور کلی جیرفت به معنای
(جلگۀ پست آبرفتی)است. و چون "جی"مخفف جوی آب نام داشته و "رفت" از مصدر روییدن و
پاک کردن است که گفته میشود این شهر در گذشته به وسیلۀ سیل مهیبی از بین رفته که پس از آن
گفته شده "جی رفت".
مدتها تصور میشد که کهن ترین تمدن جهان در سومر عراق پای گرفته است.
اما کشف یک زیگورات (معبد)با قدمت بیش از پنج هزار سال، آثار سنگی بسیار و همچنین کتیبه های
آجری به خطی ناشناخته از منطقۀ جیرفت باعث شد باستان شناسان دربارۀ دانسته ها و ادعاهای
پیشین خود تجدید نظر کنند.در این زمان تمدنی کشف شد که قدیمیتر و وسیعتر از تمدن بین النهرین
بوده است همچنین مطالعات و کاوش ها نشان میدهد که جیرفت بزرگترین مرکز تجاری جهان بوده
است.شرایط مطلوب آب و هوایی در جیرفت و وجود انواع محصولات کشاورزی موجب شد تمدنی در
این منطقه شکل بگیرد که در دورۀ باستان بهشت جهان محسوب میشده است.
آنان با بررسی دوبارۀ کتیبه هایی که از پیش در مناطق مهم باستانی کشف شده بودند،سعی کردند
اطلاعات بیشتری دربارۀ این تمدن عظیم و ناشناخته به دست آورندو در نهایت پس از تحقیقات فراوان،
به تعدادی کتیبه دست یافتند. در یکی از این اسناد که از خرابه های شهر اوروک(در جنوب بین النهرین)
به دست آمده است،داستان کشمکش میان پادشاه سومر با فرمانروای سرزمین ثروتمندی به نام ارت ثبت
شده بود و در کتیبۀ دیگر ،پادشاه سومری سعی کرده بود با گذر از شهر شوش و 7 رشته کوه،به
سرزمین ارت حمله کند .بررسی دقیق این کتیبه ها و آثار کشف شده این فرضیه را به اثبات نزدیک
میکند که شهر افسانه ای و گمشدۀ ارت که در شرق ایران قرار داشته ،به احتمال زیاد همان شهر
جیرفت است.
از آثار کشف شده در حوزۀ تمدن جیرفت میتوان به ظروف و پلاکهای سنگی با نقوش بسیار ظریف از
موجوداتی چون عقاب،عقرب و پلنگ اشاره کرد که نظیر آنها در هیچ یک از محوطه های باستانی
جهان کشف نشده است.شاید ادامۀ اکتشافات و تحقیق روی آثار کشف شده،باستان شناسان به این
نتیجه برسند که از این پس به جای بین النهرین عراق،میبایست جیرفت ایران مهد کهن ترین تمدن
بشری در جهان نامید.